Osmanlı coğrafyasındaki farklı din, etnik, mezhep ve kültür yapılarının, emperyalist güç odakları tarafından nasıl istismar edildiğini çok iyi gören ve yaşayan Atatürk, Türk Milleti tanımlamasını zaman ötesi bir yaklaşımla, iki temel taşına oturtmuştur: Bunlardan birincisi insanın yüceliği, ikincisi ise yurtseverlik anlayışıdır.
Bu bağlamda kendi el yazısı ile, “Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye Halkına, Türk Milleti denir” demiştir.
Atatürk’ün bu tanımlaması hiçbir dinsel, mezhepsel ya da etnik farklılık gözetmeksizin, Türkiye Cumhuriyeti’nin tüm yurttaşlarını ayrımsız kucaklayan, “insan odaklı bir yurtseverliktir”.
Bu tanımlamanın değerinin anlaşılabilmesi için, Atatürk’ün ‘’İnsan Yüceliği’’ ile ‘’Yurtseverlik’’ anlayışı hakkındaki kimi düşünce ve söylemlerine bakmak gerekiyor.
1.İnsan Yüceliği anlayışı: Atatürk insanı evrende yaratılan en yüce varlık olarak görmüş ve “Önce İnsan” demiştir.
Gerçekten O’nun kimi arkadaşları o aşamada, kurulan yeni devletin bir arma ile temsil edilip edilemeyeceği konusunu tartışmaya açmışlar ve bunu Atatürk’e de taşımışlardır. Atatürk’ün oluruyla başlatılan arma çalışmalarından seçilen örnekler kendisine sunulmuş, O hepsini inceledikten sonra düşüncesini şöyle ifade etmiştir:
– Bunlardan hiçbiri bugünkü dünyamızın içinde kurulan bir devletin arması olamaz. Devlet armasını sembolik bir insan başı ile temsil etmeli.
– Her şeyin kaynağı insan zekasıdır. Siz bana bir zeka sembolü arayınız…! Sembol… sembol… sembol, insan zekasıdır sembol…!
Atatürk’ün, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin “insan başı” ile temsilini istemesi, O’nun insanı, evrende yaratılmış en yüce varlık olarak kabul ettiğinin en somut kanıtıdır.
Öte yandan Atatürk’ün bu düşüncesinin, Yeni Varlık Biliminin (Yeni Ontoloji), insan varlığı hakkında yıllar sonra ortaya koyduğu bilimsel araştırma sonuçlarıyla da tam anlamıyla örtüştüğünü hayranlıkla tespit etmekteyiz.
Gerçekten, Yeni Varlık Bilimince insan “yaratma edimi” ile tanımlanmaktadır. Buna göre insan, evrende mevcut tüm varlık kategorilerini kapsayan; onların inorganik, organik, psişik ve tinsel yapılarıyla bütünleşen, çok boyutluluğa (bireyselliğe, toplumsallığa ve evrenselliğe) sahip en yüce varlıktır. Çok boyutluluk insanda ‘’Kurma/Tasarlama Etkinliği – Yaratma Edimi’’ şeklinde ortaya çıkıyor. İnsan ancak bu niteliklerle donandığında, insansal bir yapıt, bir sanat eseri meydana getirebiliyor. Bu süreçte kendi sınırlarını hatta evrenin boyutlarını aşıyor, evrenin değerlerini çoğaltıyor ve büyütüyor. Böylece her insan kendisinde, evrenin bir boyutunu yansıtmaya çalışıyor.
Yeni Varlık Biliminin insan varlığıyla ilgili ortaya koyduğu söz konusu bilimsel gerçeği(kurma/tasarlama etkinliği ve yaratma edimi), yıllar öncesinde fark eden Atatürk bunu tek tümcede özetlemiştir:
“Her Şeyin Kaynağı İnsan Zekasıdır”.
ENİS TÜTÜNCÜ’nün yazısının tamamını aşağıdaki linkte bulabilirsiniz.
ATATÜRK’ÜN TÜRK MİLLETİ ANLAYIŞI (İnsan Odaklı Yurtseverlik)- ENİS TÜTÜNCÜ
