Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Joe Biden’ın Roma’daki görüşmesinin sona ermesinin ardından iki ülkeden peş peşe açıklamalar geldi. Beyaz Saray’ın yazılı açıklamasına göre Biden görüşmede ‘yapıcı ilişkileri sürdürme, işbirliği alanlarını genişletme ve görüş anlaşmazlıklarını verimli bir şekilde yönetme arzusunun’ altını çizmekle beraber, S-400’lere dair endişeleri gündeme getirdi; demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğünün önemini vurguladı. Reuters’a konuşan ABD’li bir üst düzey yetkiliye göreyse, Biden F-16’lar konusundaki talebi dikkate aldığını ama Erdoğan’a, bu konuda ABD’de bir sürecin işletilmesi gerektiğini söyledi.
Görüşmeye ilişkin Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamadaysa, iki liderin ilişkileri güçlendirmek ve geliştirmek için ortak bir mekanizma kurulması konusunda mutabık kaldığı belirtildi.
BEYAZ SARAY AÇIKLAMASINDA S-400 VE DEMOKRASİ VURGUSU
Beyaz Saray açıklamasında, “Biden savunma ortaklığını ve Türkiye’nin bir NATO müttefiki olarak önemini teyit etti ancak Türkiye’nin Rus yapımı S-400 hava savunma sistemleri almasına dair ABD’nin endişelerini de not etti. Biden aynı zamanda, güçlü demokratik kurumların, insan haklarına saygının, barış ve refah için hukukun üstünlüğünün önemini vurguladı” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada Biden’ın ‘Türkiye’nin Afganistan’daki NATO misyonuna 20 yıla yaklaşan katkılarını takdir ettiği belirtildi; Liderlerin Suriye’deki siyasi süreci, Afganlara insani yardımı, Libya’daki seçimleri, Doğu Akdeniz’deki durumu ve Güney Kafkasya’daki diplomatik çabaları ele aldığı aktarıldı.
‘F-16’LAR KONUSUNDA ABD’DE BİR SÜREÇ İŞLEMESİ GEREKİYOR’
Öte yandan, Amerikan yönetiminden üst düzey bir yetkili, Türkiye’nin bir NATO müttefiki olarak Rus yapımı S-400 hava savunma sistemleri alması sonrası çıkarıldığı F-35 programı için ödediği 1.4 milyar doların karşılığında F-16 alma niyetinin de görüşmede ele alındığını söyledi. Reuters’a konuşan yetkili, Biden’ın bunu dikkate aldığını ama ‘F-16 talebi konusunda ABD’de bir sürecin işlemesi gerektiğini’ söylediğini belirtti. Yetkili, Biden’ın bu konu üzerinde çalışmayı kabul ettiğini söyledi.
ORTAK MEKANİZMA KURULACAK
Cumhurbaşkanlığı’nın açıklamasındaysa, “Pozitif bir atmosferde gerçekleşen görüşmede, ikili ilişkiler ve bölgesel konular ele alındı. İki lider Türkiye-ABD ilişkilerini daha güçlendirmek ve geliştirmek için müşterek irade beyanında bulundu ve bu doğrultuda ortak bir mekanizma kurulması konusunda mutabık kaldı” ifadeleri kullanıldı. Açıklama şu sözlerle devam etti: “İkili ticaret hacminin artırılması yönündeki ortak perspektif doğrultusunda karşılıklı olarak atılacak adımların müzakere edildiği görüşmede, NATO ittifakı ve stratejik ortaklık zeminine vurgu yapıldı. Görüşmede, iklim değişikliği konusunda karşılıklı olarak atılan adımlardan duyulan memnuniyet dile getirildi.”
ÜST DÜZEY TÜRK YETKİLİ: ÇOK OLUMLU BİR ATMOSFERDE GEÇTİ’
Reuters’a konuşan üst düzey bir Türk yetkili de ‘görüşmenin çok olumlu bir atmosferde geçtiğini’ söyledi.
