Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2023’te enflasyon hedefinin tutturulamaması üzerine Merkez Bankası Kanunu’nun 42’nci maddesi uyarınca, hükümete açık mektup yayımladı.

Merkez Bankası’nın internet sitesinde yer alan mektupta, asgari ücretin yılda bir kez güncellenmesi, yönetilen/yönlendirilen fiyatlar ile ücret ve vergi ayarlamalarında OVP’de sunulan enflasyon tahminlerinin gözetilmesinin önem taşıdığı vurgulandı.

“ASGARİ ÜCRETİN YILDA BİR KEZ GÜNCELLENMESİ KRİTİK BİR ÖNEM TAŞIMAKTADIR”

Mektupta, “Asgari ücretin yılda bir kez güncellenmesi, yönetilen/yönlendirilen fiyatlar ile ücret ve vergi ayarlamalarında OVP’de sunulan enflasyon tahminlerinin gözetilmesi ve para politikasındaki sıkı duruşun ihtiyatlı maliye politikası ile desteklenmesi, öngörülen dezenflasyon patikasının tesis edilmesi açısından kritik bir önem taşımaktadır. OVP kapsamında ilan edilen fiyat istikrarı ve finansal istikrarı destekleyici diğer tedbirlerin de dezenflasyon sürecine katkı vermesi beklenmektedir” ifadeleri yer aldı.

ASGARİ ÜCRET VE EMEKLİ MAAŞINA ZAM YAPILACAK MI?

Merkez Bankası’nın hükümete yolladığı açık mektup sonrası sosyal medya hesabından paylaşım yapan Çalışma Yaşamı Uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik, “Neoliberalizmin daniskası. Enflasyonun faturası ücretliye, emekçiye ve emekliye kesilecek” diyerek, madde madde asgari ücret ve emekli maaşına zam yapılıp, yapılmayacağına ilişkin değerlendirmede bulunarak şu ifadelere yer verdi:

“1- Merkez Bankası, Hükümete yazdığı mektupta asgari ücrete Temmuz 2024’te ikinci bir zam yapılmamasını istedi. Böylece ücret artışları bir kez daha enflasyonun sebebi ilan edildi.

2- Hükümet zaten asgari ücrete ikinci zam yapılmayacağını ilan etmişti. Böylece Temmuz 2024’te asgari ücret artışı olmayacağı netleşti.

3- Emekliye Temmuz 2024’ten önce her hangi bir iyileştirme yapılması söz konusu değil!

4- Temmuz 2024’te ise işçi ve esnaf emekli aylıkları yasa gereği 6 aylık resmi enflasyon (Ocak-Haziran) oranında artacak. Bu artışı “enflasyona karşı koruduk” diye sunacaklar.

5- Bir diğer tehlike 10 bin TL’ye tamamlanan en düşük aylık artmazsa emeklilerin önemli bir bölümü resmi enflasyon oranında bile zam alamayacak.

6- Memurlara Temmuz 2024’te toplu sözleşmedeki ucube hüküm nedeniyle enflasyonun yaklaşık 5 puan altında zam yapılacak. Aynı şey memur emeklileri için de söz konusu olacak. Hükümetin bu kaybı telafi etmesi pek olası görünmüyor.

7- Emeklilik sisteminde adalet bekleyenler için gelecek seçime kadar ümit ışığı yok. Hükümet SGK’de gider artışına yol açacak bir düzenleme yapmayacak. Emeklilik yaşı, kademe ve benzeri iyileştirmeler yapılmayacak.

8- Kamu tarafından yönlendirilen mal ve hizmet fiyatlarına seçim nedeniyle yapılmayan zamlar yapılacak. Ciddi bir zam dalgası olacak. Vergi artışları da cabası.

9- Sözün özü sıkı para politikası, kemer sıkma politikası sıkı biçimde uygulanacak. Hükümet halkın alım gücünü düşürmeye ve harcamalarını kısmaya yönelik sıkı bir neoliberal politika izleyecek.

10- IMF’siz ve IMF’li sıkı bir sıkılaştırma, kemer sıkma politikası izleyecekler.”

“YOKSULLAŞMANIN ARTACAĞI KESİN”

Paylaşımının devamında Çelik, “Enflasyonla mücadele için tek bildikleri neoliberal ezber bu: Talebi kısmak, ücretleri baskılamak, kamu harcamalarını kısmak… 24 Ocak 1980 ve 2002 benzeri bu program ile enflasyon düşer mi bilemem ama halkın alım gücünün düşeceği ve yoksullaşmanın artacağı kesin” diye belirtti.

“FATURASI AĞIR OLUR”

“Bütün bunları ‘nasılsa 4 yıl seçim yok’ diye yapmaya kalkışacaklar” diyen Çelik, “Seçimsiz dört yılın emeğe faturası ağır olur! O yüzden erken seçim şart” ifadelerine yer verdi.

EMEKLİ VE MEMUR MAAŞINA ZAM

Öte yandan bilindiği üzere emekliler ve memurlar her yıl ocak ve temmuz dönemi olmak üzere, 6 aylık dilimler halinde yılda 2 kez zam almakta. Bu doğrultuda 6 aylık enflasyon rakamlarının netleşmesiyle birlikte memur, memur emeklileri, SSK ve Bağ-Kur emeklilerin maaş zam oranları belli oluyor. Ayrıca memur ve memur emeklilerinin aylıklarına toplu sözleşme farkı da yansıtılacak. Buna göre, 2024’ün ilk 6 ayında enflasyon oranlarına ek yüzde 15 zam yapılacak.