Deprem bilimci Prof. Dr. Naci Görür, bilim insanlarının İstanbul depremine ilişkin tartışması, alınan önlemler, Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki’nin duyurduğu projeler, Prof. Dr. Celal Şengör’ün İstanbul’u terk etmesi gibi konularda açıklamalarda bulundu.
‘CELAL’DEN ÖNCE VE CELAL’DEN SONRA DİYE AYIRIYORUM’
Gazeteci Fatih Altaylı’nın Youtube programına konuk olan Prof. Dr. Görür, “Celal’i de izleyenler bilir. Celal kendine has bir arkadaştır. Bana göre biraz ekstremlerde dolaşır ama pırlanta gibi bir kalbe sahiptir. Celal ülkesini en az benim kadar sever. Çünkü Celal daha okulu bitirip mezun olduğu zaman istese dünyanın herhangi bir üniversitesinde en ünlü profesörlerden biri olurdu. Celal ben Türkiye’de çalışacağım dedi. Türkiye jeolojisini Celal’den önce ve sonra diye ayırıyorum. Celal sayesinde Türkiye jeolojisi çağdaş beyinler tarafından anlaşılmaya başlandı* dedi.
Şengör’ün farkındalık oluşturmak için İstanbul’u terk ettiğini dile getiren Görür, “Özenli olmak lazım Celal hakkında* ifadesini kullandı.
6 ŞUBAT DEPREMLERİNİN ETKİSİ
Depremlere ilişkin öngörüleri sorulan Görür, İstanbul için şunları söylerdi:
*Nihayet bu depremi bekliyoruz. Bu işte çok zeki olmak da gerekmiyor. İstanbul tarihini takip edenler, deprem ne zaman olmuş belli. Bizim beklentimiz biraz daha değişti. Bu 6 Şubat depremlerini herhangi bir levha üzerinde deprem gibi algılamamak lazım. Burada üç levha bağıl olarak ciddi hareket yaptı. En azından 7, 7.5 metre. Bu levhaların bu boyutta hareket yapmaları, dünyanın litosferindeki bu levhaların bu boyutta hareket etmeleri yakın çevrelerindeki her şeyi etkiledi. Özellikle faylardaki stres alanını değiştirdi.
‘KAYSERİ HALBUKİ CANLI FAYIN ÜZERİNDE OTURUYOR’
Depremin olduğu gün biz dedik ki Hatay’a dikkat edin, Adana havzasına dikkat edin. Malatya’ya dikkat edin, Elazığ tarafına dikkat edin dedik. Malatya fayına dikkat edin diye özellikle altını çizdim. Doğu Anadolu’da stresi biriktirmiş, deprem oluşturma peryodu yaklaşmış olan faylarda erken harekete geçme olabilir. Doğu Anadolu, Avrasya ile Arap levhası arasında sıkışıyor. Stres yüklenir yüklenmez hemen deprem olacak anlamına gelmiyor. Kimileri çıkıyor, bizim Kayseri’de veya başka yerde 7 büyüklüğünde deprem olmaz. Kayseri halbuki canlı fayın üzerinde oturuyor. Neye göre olmaz. Bu tehlikeli. Bilmiyorsan konuşmayacaksın.
‘FAY ARAŞTIRMASI YAPAN AZDIR’
Normalde 99 depremleri olmasa Marmara’da depremi normal periyodundan bekleyecektik ama öne aldı. Biz Türkiye’de bu kadar deprem konuşuyoruz ya, zannediyoruz ki herkes fay araştırması yapıyor. Yapan sayısı emin ol çok azdır. Bilime önem verilmiyor. Bütün ülkenin fay analizlerini yaparsanız çok büyük sevaba girersiniz.
HÜKÜMETE 300 BİN KONUT VE KANAL İSTANBUL ELEŞTİRİSİ
Sayın Bakanımızın son zamanlarda dediğini büyük ölçüde doğru buldum. İşin önemini, vehametini ortaya koydu. Her şeyden önemlisi hükümetle (İstanbul) belediyenin birlikte çalışması gerektiğini ortaya koydu. İnsanlar ölümle burun buruna yaşarken ne diye 300 bin konut yapıyorsun? 300 bin konut yaparak kentin bina yoğunluğunu, şahıs yoğunluğunu artırıyor. Bir de Kanal İstanbul lafı ediyorlar. İstanbul gibi bir yerde insan hayatının en öncelikli olacağı yerde hiçbir projeyi telaffuz etmeye hakkınız yok. Önce insan. Bu yönle olaya bakmak lazım ama doğru şeyler söylüyor.”
ÖZHASEKİ NE DEMİŞTİ?
İstanbul deprem hazırlıklarına yönelik çalışmalar hakkında bilgi veren Bakan Özhaseki, şehirde bir taraftan rezerv alanlar belirlediklerini, bu alanlarda 300-350 bin kadar konut yapacaklarını söylemişti. Özhaseki, diğer taraftan da Kanal İstanbul civarındaki rezerv alanları, depremzedeler veya depremde ilk yıkılabilecek konut sahipleri için ayırmayı planladıklarını anlatmıştı.
