Bir proje sonucunu ve siyasi bir anlam ifade edecek ; siyaset bilimi, siyaset sosyolojisi ve halkla ilişkiler alanlarıyla ilgili kitaplardan yararlanarak kaleme aldığım bu yazıyı yararlı olacağı kanısıyla bilgilerinize sunuyorum.
Ayrıca alanda değişik tarihlerde yapılmış, ciddi alan araştırmalarının bulgularını da aktarıyorum.
Hemen belirtmek gerekir ki televizyonlardan çok şey bekleyen, onlardan medet uman, onlara bel bağlamış görüşler konusunda da bir noktayı açıklığa kavuşturmamız gerekiyor.
Kırsal alanda, taşrada günümüzde kamuoyu oluşturan en önemli kitle iletişim aracı televizyonlardır. Gazete okuyan azdır. Ama hemen hemen her evde televizyon izlenir. Yalnız burada çok önemli bir nokta vardır. Diyelim Fox Tv ya da Halk Tv’ yi belirli bir kesim izler. Shov, Star, A Kanal, Kanal D, Akit gibi televizyonları da bir başka kesim izler. Bu açıdan kamu, ikiye üçe ayrılmıştır. Her iki kesimden karşıt görüşlü televizyon izleyen yok denecek kadar azdır. Kamuoyu araştırmalarında bu durum açıkça görülmektedir. Çünkü insanlar kendi görüşlerini teyit eden, doğrulayan, beklentilerine uygun mesajlara ilgi gösterir.
Dolayısıyla denebilir ki başarılı televizyonlar izleyicilerinin beklentilerini en çok karşılayabilenlerdir. Birey görüş ve beklentilerine ters düşen mesajlardan kaçar. Bunu bir örnekle açıklayayım. Fenerbahçe’nin yenildiği maç sonrası televizyonlarda maç tekrarına bakan, maçla ilgili yorumları dinleyen taraftar sayısı nerdeyse sıfıra yaklaşır. Fenerli, kendine göre sadece gürültü yapan bu haberlerden kaçar. Bir sonraki gün gazetelerin spor sayfasını okumaz. Pas geçer. Bu nedenledir ki spor gazeteleri sürekli Anadolu’nun başına çökmüş üç İstanbul kulübünün yenmesini isterler. İsterler çünkü bu durumda satışları artar.
Bunun çok önemli bir anlamı vardır : Diyelim ki hükümeti eleştiren muhalif bir kanalın haberlerini kendisine yandaş olanlar izler. Öteki tarafta da durum aynıdır. Bunlar arasında geçişme yoktur. Fox Tv’nin dediklerini ben duyarım. AKP ilçe teşkilatında görevli karşı apartman komşum izlemez. Ben de CNN’i izlemem. Dolayısıyla bu televizyonlar yeni seçmenler kazandırma aracı değil, görüş pekiştirme, safları sıklaştırma araçlarıdır. Her siyası görüşün kendi kompartımanı vardır. Taşra kentlerinde ve yerleşim birimlerinde bu uygulama çok yaygındır. Oysa gerçek; her iki tarafın yazdıklarının, aktardıklarının karşılaştırılmasıyla bulunur. Gazeteler konusunda da aynı durum söz konusudur. Bu konuların nasıl çözüleceği ve örnekler Lipset, Duverger tarafından uzun bir biçimde açıklanmıştır.
Kırsal alan Türkiye’sinde en göze çarpan olay dini ilkelerin hemen her şeye hükmetmesidir. Dini emir ve akidelerin dışına çıkılmamaya azami çaba gösterilmektedir. Namaz sonraları özellikle cuma namazı sonrası cami bahçesi ya da etrafındaki mekanlar halkın, esnafın, yaşlıların, çiftçilerin sohbet ettikleri ve ciddi kamuoyu oluşturulan yerlerdir. Bu sohbetlere kimi yerlerde cami imamları katılmaktadır.
Köylerde ve özellikle İç Anadolu bölgemizde kadınlar zaman zaman “dini ve ahlaki müsahabe” adı altında köy imamı ya da kasaba dini görevlisinin vereceği vaaza çağırılmakta ve Türkiye’nin mevcut durumunun övünülecek noktaya gelmiş olduğu tezi örneklerle işlenip, savunulmaktadır. Bu toplantılara kadınlarımız rağbet etmektedir. Yine bu toplantılara ağzı güzel laf yapan ün salmış kadın vaazlar da katılmaktadır. Konuşmalarda dinleyenleri duygulandıran, ağlatan dini hurafelere yer verilmektedir. Gözler göğe ve ölüm sonrası yerin altına çevrilmiştir. Peygamberle konuşanlar, Allah’la konuşanlar, ölülerle konuşanlar, gaipten haber verenler ve bunları can kulağıyla ve ağlayarak dinleyenler…. Kırsal alanda Türk kadınını en çok etkileyen olay yine dini emir ve dini iradedir. Bu ilkelere uyanlar, bu bayanlar için makbul insanlardır, peşlerinden gidilesi insanlardır.
Araştırmalara göre, İç Anadolu kırsalında siyasi gücü belirlemede etkili güç kadınların irade ve siyasi tercihidir. Önceki seçim analizinden bu tür sonuçlar kolaylıkla çıkmaktadır. Bu nokta siyasi program yapanlarca ihmal edilmemelidir. Kırsalda imamın etkisi çok fazladır. Bundan otuz, kırk sene öncesine kadar köyün ileri gelenlerinin başında olan muhtar ve öğretmen kamuoyu oluşturucu görevlerde geriye düşmüşlerdir. Yine kırsalda din faktörü çok şeyi belirleyen ideolojik bir güçtür. İnsanımızı aklından, beyninden yakalamıştır. Bu gücü eline geçiren kırsala ideolojik olarak egemen olur. Bu gücü yıkmak mümkün değildir. Bir İtalyan düşünürün değdiği gibi “İnsanı başından yakaladın mı, kol ve bacak kolay gelir” der. Anadolu insanı başından yakalanmıştır. Onu yakalamış olandan kurtarmak çok zordur. Ancak farklı siyasal oluşumun aynı çerçeve içinde kalan ideolojik girişim ve açıklamalarıyla bu dini güç, iktidarın ellinden alınabilir. Bunun için de muhalefetin makul, inananı ürkütmeyen, dini ifşaatlarda bulunması zorunludur.
Din silahı iktidarın elinden ancak din ile barışmakla alınır. Çünkü ideolojik temelli dini inançları bir anda değiştirmek olası değildir. Buna gerek de yoktur.
Benzer Haberler
Facebook'ta Biz