1979 yılı Mart ayında o zamanlar Tanzanya’nın başkenti olan Darüsselam’da iki gün geçirdim. Üçüncü Ecevit hükümetinin Afrika Açılımı’nın başarılı olması için Hint Okyanusu’na kıyıdaş, günümüzde yaklaşık altmış milyon nüfuslu orta büyüklükte bir Afrika ülkesi olan Tanzanya gibi devletlerle ilişkilerin geliştirilmesine önem veriliyordu.
Darüsselam’dan önce kamu ve özel kesim işadamlarından oluşan bir heyetle Nijerya ve Kenya’yı ziyaret etmiş, bu ülkelerin başkentlerinde ekonomik ilişkilerimizi geliştirme amaçlı görüşmeler yapmıştık.
Kenya’dan sonra heyetin bazı üyeleri Sudan ve Uganda da temaslarını sürdürmüş, geriye kalanlar Türkiye’ye dönmüştü. Ben ise tek başıma Zambiya ve Tanzanya’yı ziyaret etmek üzere heyetten ayrılmıştım.
Zambiya’da iki gün kalıp bu ülke makamlarıyla görüştükten sonra Darüsselam’a vardım. Heyetle yola çıkmadan önce Roma’da Tanzanya Büyükelçiliğini ziyaret etmiş, öngördüğüm görüşmeler hakkında bilgi vererek randevuların düzenlenmesi ve otelde yer ayrılması için yardımlarını rica etmiştim.
Darüsselam Havalimanı’nda bir karşılayan var mı diye bakındım. Kimseyi göremeyince sıradaki taksi şoföründen beni makul fiyatlı bir otele götürmesini rica ettim. Yabancılara en uygun otel Klimanjaro’dur diyerek beni oraya götürdü.
Modern görünümlü otelde pasaportumu uzattığım resepsiyon görevlisi ismimi gördükten sonra bana ayrılan odanın anahtarını verdi. Sabah erken saatlerde otele yakın bir yerde olduğunu öğrendiğim Dışişleri Bakanlığına gittim. Bina girişindeki memur pasaportumu bir süre inceledikten sonra ismimin ziyaretçiler listesinde bulunmadığını söyledi, beni içeri almadı.
Bir protokol yetkilisi ile görüşmek için üstelemem üzerine gelen görevli de aynı sözleri yineledi, beni kabul etmeyeceklerini bildirdi. Bu durum üzerine şaşırmış, ne yapacağımı bilemez olmuştum. Binaya girmekte olan, tahminimce bakanlık yetkilisi kişilere de, derdimi anlatamamıştım. O günü kentte gezinerek geçirdim. Alman sömürgeciliği döneminden kalma özgün mimarili binaların yer aldığı sokakları gezdim, deniz kıyısında balıkçı tezgahları arasında dolaştım, bir Hint lokantasında acılı et yemeği yedim. Yardım alabileceğim tek yer olan Nairobi Büyükelçiliğimizle iletişim kurma girişimim de başarısızlıkla sonuçlandı.
Akşam üzeri moralim iyice bozuk otele döndüğümde birden aklıma otelin bana nasıl rezervasyon yaptığını sorgulamak geldi. Soruyu sorduğum otel görevlisinden, ‘size rezervasyon yapmak için Roma Büyükelçimizden telgraf aldık yanıtını alınca neredeyse sevinçten uçacaktım. Anlaşılan bakanlık Roma Büyükelçiliğinin telgrafını kendilerine örnek almadan otele göndermiş, benim ziyaretim de unutulmuştu. İyi bir bahşişle ödüllendirdiğim görevliden telgrafın fotokopisini aldıktan sonra gece iyi bir yemek yiyip güzel bir uyku çektim.
Sabah Dışişlerine gittiğimde bir önceki gün beni içeri almayan görevliye telgrafın fotokopisini uzattım, buna bir bakar mısın dedim. Az sonra önceki günkü protokol yetkilisi kapıya gelerek yanlışlık için özür diledi beni içeriye davet etti. Önce protokol şefi Zengibarlı Vakil ( bu ismi unutmadım) beni kabul etti. Sonra siyasi ve ekonomik işlere bakan yetkililerle görüştüm, büyükelçiliğimizin açılması konusunda olumlu görüşlerini aldım. Maliye Bakanlığı ile de teknik yardım konularını konuştum.
Addisabeba uçağım erken saatlerde kalkıyordu. Sabah gecikmemek için hemen yattım. Dün beni bakanlık içine sokmayan genç protokol görevlisi nazik bir jest yaparak sabah kendi arabasıyla havaalanına götürdü.
Darüsselam Büyükelçiliğimiz 1979 yılı sonunda açıldı.
Sonra ne mi oldu?
Tasarruf gerekçesiyle 1985 yılında kapatıldı. (*)
(*) Büyükelçiliğimizin tekrar açılması için 2009 yılına kadar beklenmesi gerekti.
