29 Mart 2024 - Hoş geldiniz

SÖNMEZ ÇETİNKAYA YAZDI- ALMANYA YENİDEN İKİYE Mİ BÖLÜNÜYOR?

Ana Sayfa » GÜNCEL » SÖNMEZ ÇETİNKAYA YAZDI- ALMANYA YENİDEN İKİYE Mİ BÖLÜNÜYOR?

Eklenme : 07.09.2019 - 20:34

SÖNMEZ ÇETİNKAYA YAZDI- ALMANYA YENİDEN İKİYE Mİ BÖLÜNÜYOR?

 

Bilindiği gibi Almanya AB’nin iki lider ülkesinden biri olmanın yanında, ticari ve sosyo-kültürel ilişkilerimiz açısından bizim için önemli bir ülke.

O nedenle ülkedeki siyasi gelişmelerin bizi de yakından ilgilendireceğini düşünerek, geçen hafta sonu Almanya’nın iki eyaletinde yapılan seçim sonuçlarını okuyucuların dikkatine sunmanın yararlı olacağını düşündüm.

1989’da Berlin Duvarı’nın yıkılması öncesinde Batı Almanya Federal Cumhuriyeti (FRG) 11 eyaletten oluşuyordu. 

1990’da birleşme sonrası, eski Doğu Almanya (DDR) topraklarında oluşturulan 5 eyaletin de katılmasıyla, toplam eyalet sayısı 16’ya yükseldi. Günümüzde bunların üçü ( Berlin, Hamburg ve Bremen ) özel statülü kent eyaletleri olup diğerleri bölgesel eyaletlerdir.

 

 DOĞUNUN İKİ EYALETİNDEKİ YEREL SEÇİMLER

Geçen hafta eski Doğu Almanya’da oluşturulan Brandenburg ve Saksonya eyaletlerinde yerel hükümet için seçimler yapıldı. Seçimler sonunda bu eyaletleri yöneten siyasi partiler değişmedi ama özellikle göç ve statüko karşıtlığı ile öne çıkan AfD ( Almanya İçin Alternatif ) adındaki Parti’nin oylarında önemli artış oldu.

Nitekim; SPD ( Sosyal Demokrat Parti ) , birleşmeden bu yana birinci olduğu Brandenburg’daki oylarında beş puana yakın kayıpla ancak yerini koruyabildi.

Saksonya’da ise, CDU  ( Hıristiyan Demokrat Birliği) birinci çıkmasına karşın sekiz puan kayba uğradı.

Diğer taraftan her iki eyalette de, sadece altı yıl önce kurulmuş AfD, ilk kez 2014’de katıldığı seçimlere göre; Brandenburg’daki oylarını iki kat, Saksonya’dakileri de üç kat arttırarak, her iki eyalet parlamentosunda ikinci sıraya yerleşti.

 

SEÇİM SONUÇLARINA İLİŞKİN YORUMLAR

Tarafsız bazı yorumculara göre; bu yerel seçim sonuçlarının hem Almanya, hem de AB siyaseti açısından önemli yansımaları olması beklenmelidir. 

Önemli siyasi analizlerin yer aldığı sitelerden biri olan Politico Haber Sitesi’nde Matthew Karnitsching, bu sonuçların Federal Hükümeti oluşturan CDU-SPD koalisyonunu hemen düşüremese de, yakın gelecekte hangi sonuçlara yol açacağını tahmin etmenin kolay olmadığını yazmış.

Çünkü, Federal Parlamento’nun toplam 709 üyesinin 91’ine sahip olan AfD, iktidardaki büyük koalisyon ortağı partilerden sonra üçüncü sıradaki yeriyle en büyük muhalefet partisi durumunda bulunuyor. 

Şimdiye kadar hiçbir parti AfD ile işbirliğine yanaşmayı kabul etmedi. Ancak diğer eyalet seçimlerinde de benzer sonuçlar çıkması halinde, gözlemcilere göre, diğer partiler yaklaşımlarını  gözden geçirmek zorunda kalabilirler.

Bu sonuçlardan sonra en ilginç yorumlardan biri de; birleşmeden 30 yıl sonra, Almanya’nın sanki “yeniden ikiye bölünüyor” gibi bir konuma doğru sürüklenmekte olduğuna dair olanı!

 

DOĞU’DAKİLER NE DİYOR?

Aslına bakarsanız, eski Doğu’da, işsizlik önemli ölçüde düşmüş, yıllardır ekonomik büyüme gerçekleşmiş olmasına karşın, insanlar hala kendilerini geride kalmış olarak nitelendirmekteler.

Çünkü onlara göre; Doğu’nun gençlerinden yaklaşık dört milyon kişi, daha iyi iş olanakları bulmak için Batı’ya göçmüş. Bunların büyük bölümünün kırsal kesimden olması, Doğu’luları gelecek kaygısına düşürmüş görünüyor. Diğer yandan göçen bu gençlerin AfD’nin oy deposu kırsal kesimden olması gürültünün önemli nedenlerinden biri!

Peki tek neden bu mu?

DW’ya göre halkın AFD’ye olan desteğinin artışının nedenlerini açıklamak  pek kolay değil. Çünkü çok farklı nedenlerden söz etmek mümkün.

Nedenler arasında en tipik bir örnek, Saksonya’nın doğusu, Brandenburg’un güneyinde yer alan ve ülkenin en zengin linyit kömürü madenlerinin olduğu Lusatia bölgesindeki durum. Burada AfD % 30’un üzerinde oy almış. Çünkü burası linyit kömürü madenlerinin önemli bir iş fırsatı yarattığı bir yer iken, birleşme sonrası oluşan yeni enerji politikaları nedeniyle madenlerin kapatılmasına karar verilmiş.

Doğu’da buna benzer birçok yer var. Polonya sınırındaki bazı yerleşim yerleri, ekonomik sorunlar yüzünden neredeyse harabe haline gelmiş.

Halbuki her iki eyalette de, yerel yönetimler bölgesel kalkınmayı öngören planlar yapmışlar. Ancak bunların uygulanması konusunda Berlin’den yeteri kadar destek görmediklerinden şikayet eden halk, kendilerinin gözden çıkarıldığını düşünmeye başlamış.

Bütün bunların üstüne, 2015/16 yıllarında yoğunlaşan mülteci akınları sürecinde, merkezi hükümet tarafından mültecilere tanınan bazı hakların kendilerine sağlanmadığı düşüncesi nedeniyle, kendilerine ‘ ikinci sınıf ‘ yurttaş gibi bakıldığı düşüncesine kapılmışlar. 

Bu düşüncelerini besleyen bir diğer unsur da, kendilerine gerek ücret, gerekse emekli maaşı olarak Batı’dakilerden çok daha düşük ödemeler yapılıyor olması!

 

BATI”DAKİLER NE DİYOR?

Peki; doğuda bu düşünceler yaygınlaşırken, ülkenin batısında doğululara bakış nasıl?  Bu soruya genel bir yanıt vermek elbette güç ama; Berlin’e sıkça yaptığım gezilerdeki bazı gözlemlerim bir ölçüde olsa fikir verebilir diye düşünüyorum. Ancak bunları değerlendirirken, Berlin’in ülkenin en kozmopolit kenti olması nedeniyle, batının diğer bölgelerine göre daha liberal olduğunu unutulmamalı!

Gözlemlerimden bir iki örnek vermek gerekirse; mesela doğuluları kendilerinden farklı algıladıklarını göstermek için onları, doğudan gelen anlamında ‘ Ossi ‘ diye isimlendirmeleri! Yani günlük yaşamda; beklenmeyen ölçüde kabalık sergileyen veya trafik kurallarına uymama gibi aykırı davrananlara eskiden; ” Bu Türk’tür mutlaka ” derken artık ”Ne olacak Ossi ” demeleri!

Bir doğulu, ellerine geçen emekli maaşının azlığından şikayet ettiğinde; onlara dönüp; ‘ senin devletin çöktü; bu az bulduğun maaş bile bizim vergilerimizden ödeniyor; şikayet etmeye hakkın yok!’ diyerek azarlamaları vb gibi başka bazı örnekler verilebilir.

Doğu eyaletlerinde AfD’ye desteğin yükselmesinin ardında bu tür psikolojik unsurlar da olduğunu gerekiyor.

 

ASIL SORUN EKONOMİK

Diğer taraftan, ekonomik nedenlerin, sorunların en başta geleni olduğunu , yıllarca Saksonya’dan seçilip, Federal Parlamento’da bulunmuş, Yeşil Parti milletvekili Antje Hermenau’nun yazdığı ‘ Saksonya Dünyayı Nasıl Görüyor’ adlı kitaptan anlıyoruz. Hermenau kitabında, bölge halkı için en önemli sorunun ekonomik olduğuna vurgu yapıyor.

Diğer taraftan, Doğu’ un bu eyaletlerini yıllardır yöneten CDU ve SPD’li siyasetçiler de bu durumun farkında olmalı ki; Saksonya’nın CDU’lu eski Eyalet Başbakan’ı Michael Kretschmer ve Brandenburg’un aynı konumdaki SPD’lisi, Dietmar Woidke de seçim öncesi seçmenlerine hitap ederken; sorumluluklarını yeterli ölçüde yerine getirmediklerini itiraf etmişler.

Aslında birleşmenin mali yükünü karşılamak üzere 1991 yılında ‘ Solidarity Tax/Dayanışma Vergisi’ adıyla bütün Almanya’da uygulanmak üzere bir yasa çıkartılmıştı.

Yasanın geçici olarak yürürlükte kalması öngörülürken, 1995 yılında alınan bir kararla, kısa adıyla ‘ Soli’ denilen bu vergi sürekli hale getirilmişti. Ancak bu verginin ya tamamen ortadan kaldırılması veya kapsamının daraltılması, bugünlerde Almanya’da en çok tartışılan konuların başında geliyor.

Şimdilerde Almanya’da sorulan soru şu: 

AfD, Doğu Eyaletlerinde elde ettiği bu başarıyı Almanya’nın tümünü içine alan bir genişliğe taşıyabilir mi? Yani AfD, Doğu’nun partisi görüntüsünden çıkıp, ülkenin bütününde ana akım partilerden biri haline gelebilir mi?

Sanıyorum, Merkel liderliğinde, uzun yıllardır bir hayli başarılı olan CDU’lular yanında, tam tersine, aynı süre boyunca bir hayli gerileyen merkez sol SPD’lileri meşgul eden en önemli soru bu aynı zamanda!

Son söz olarak; Almanya’da, Doğu ile Batı arasındaki bu sosyo-politik yeni süreçlerin, hem kendi ülkelerini, hem AB’yi ne düzeyde ve nasıl etkileyeceği merak konusu!

Bize gelince; kağıt üzerinde de olsa halen AB adaylığımızın sürmesi, gümrük birliği kaynaklı yoğun ticari ilişkilerimiz  yanında; başta Almanya olmak üzere, beş milyonun üzerinde yurttaşımızın bu ülkelerde yaşamakta olması gibi nedenlerle, yazının başında da belirtildiği gibi, gelişmeleri yakından izlemekte yarar olduğunu düşünüyorum.

Benzer Haberler

Facebook'ta Biz

Çanakkale Rent a Car Banka Kredisi diş rehberi Bozcaada Otelleri Bozcaada Otelleri Bozcaada Pansiyonları