İÇERDE GÜÇ DURUMDAKİ TRUMP KÜSKÜN ERDOĞAN’I BEKLİYOR
Bu başlık Washington Post yazarlarından Ishaan Tharor’un bu sabahki yazısına ait.
Ishaan Tharor Erdoğan’ın ABD ziyaretiyle ilgili yaptığı analizde çok dikkat çeken ayrıntılar veriyor.
İşte bomba etkisi yaratacak o analiz:
”Trump, Türk Başkan Erdoğan’ın bu planlanmış ziyaretini, son günlerde kendisini bir hayli güç durumda bırakan iç gündemi başka yöne kaydırmak için bir fırsat olarak değerlendirebilir.
Çünkü bu ziyaret tam da Trump’ın azli için Temsilciler Meclisi’nde halka açık olarak yapılacak soruşturma gününe denk gelmiş bulunuyor.
Ancak bir süredir Türk-Amerikan ilişkilerinin bir hayli sıkıntılı ve sorunlu olduğunu da gözardı etmemek gerekir. Bilindiği gibi Türkiye’nin Rus füze sistemlerini satın alması konusunda, hem Trump yönetiminden, hem de kongreden yükselen tepkiler halen ağırlığını korumaya devam ediyor.
Ayrıca Türkiye’nin kuzey Suriye’ye müdahalesinin, her ne kadar Trump’ın izniyle yapıldığı biliniyor olsa da, Washington’daki dış politika ve güvenlik sorumlularını bir hayli kızdırmış olduğu da sır değil.
Bu yüzden Erdoğan’ın gelişinin hemen öncesinde kongredeki gruplar ortak bir muhtıra ile Trump’ı bu daveti iptale çağırdılar.
Bu ortak öfkenin nedeni, geçen ay kongrede büyük bir çoğunlukla alınan soykırım kararı olabilir.
Aslında bu karar uzun yıllardır Türk tarafı lobicilerinin gayretiyle ve Amerika’nın bir NATO üyesine sadakati nedeniyle geciktirilen sembolik bir karardır.
Diğer taraftan Ankara’dan ayrılmadan önce verdiği beyanatından anlaşıldığı kadarıyla, Erdoğan’ın gündemindeki esas konu, ülkesindeki 2016 darbesinin baş sorumlusu olarak gösterdiği Fethullah Gülen’in ABD’den sınır dışı edilmesi.
Ayrıca ABD Hazine Bakanlığı’nın, Türk kamu bankası Halkbank hakkında soruşturma talebinin durdurulmasının da, Erdoğan’ın gündeme getireceği sorunlar arasında olması bekleniyor.
Erdoğan, gündemindeki bu iki sorun hakkında da tatmin edici bir yanıt alamayacak olsa da, iki ülke arasındaki bulutlu havayı dağıtma umuduyla yola çıkmış gibi görünüyor.
Ancak ziyaret öncesi Beyaz Saray Güvenlik Danışmanı Robert O’Brien’ın ” Eğer Türkiye S-400’lerden vazgeçmezse yaptırımlar kaçınılmazdır” sözlerine bakılacak olursa, Amerikan tarafının, Trump’a rağmen kendi gündemlerinden vazgeçmeyecekleri açık bir şekilde görülüyor.
Ayrıca Trump yönetimine göre, Türkiye ve onunla birlikte çarpışan Suriye’li Arap vekalet savaşçılarının saldırıları sırasında yargısız infaz, yağma ve taciz suçları işlediklerine dair ciddi deliller bulunuyor.
Hatta yakın geçmişte, Amerikan askeri drou tarafından çekilen görüntülerde, Türk destekli güçlerin ” savaş suçu ” sayılabilecek olaylara neden olduklarının belirlenmiş olduğu ifade ediliyor.
Ancak bütün bunlara karşın Trump ile Erdoğan arasındaki ” kanka/ bromance ” düzeyindeki ilişkileri sorgulayan önceki Beyaz Saray Güvenlik Danışmanı John Bolton’a göre; Trump’ın Türkiye’ye ilgisi kişisel finansal çıkarlarından kaynaklanıyor.
New York Times’daki bir habere göre Trump ve Erdoğan’ı bağlayan iş ilişkisi ağı ” damatlar ” arasında oluşmuş durumda.
Bu haberde, biri Beyaz Saray Danışmanı, diğeri Türkiye Hazine Bakanı olan iki damadın , iki Başkan arasındaki yakın iş ilişkisini inşa eden iki önemli kişi olduğu vurgulanıyor.
Diğer taraftan George Bush döneminde Ankara Büyükelçisi olan Eric Edelman’ın Times’a söylediklerine bakılırsa; Trump bazı uluslararası temaslarını devletten devlete olmak yerine, aile ilişkileri, hatta ” eş dost/crony” ilişkilerine çeviriyor.
Yine Edelman’a göre, Erdoğan kendi ülkesinde benzer bir yönetim sergilediği için, Trump’ın bu tarzını tercih etmekte tereddüt göstermez. Ancak böyle bir ilişki bütün Amerikalılar için kaygı vericidir.
Aslında bu durum Amerikalılar için olduğu kadar Türk’ler için de kaygı verici olabilir. Çünkü Erdoğan’ın, Trump’ı ABD’nin kurulu yönetim düzenine ( establishment ) karşı dengeleme stratejisi, Türkiye’yi daha da savunmasız hale getirebilir. Hatta bu durum, bugünlerde gündemin en hararetli konusu olan Trump’ın azli sürecinde Erdoğan ile ilişkilerinin sorgulanmasına bile yol açabilir.
Ancak diğer ülkelerdeki siyasi yapıların demokratik ve insan haklarına saygılı olup olmamaları Trump’ı hiç ilgilendirmediği için, Trump bu tür eleştirilere sağır kalmayı tercih ediyor.
Hatta dün yaptığı bir konuşmada, Erdoğan’ın gelişine karşı çıkanlara el sallayarak, ” Diktatör vb” fark etmeksizin bütün dünya liderleriyle buluşmaktan mutlu olduğunu söyledi.”
Benzer Haberler
Facebook'ta Biz